In eerste instantie zou je niet denken dat er veel overeenkomsten tussen thee en wijn zijn, sterker nog, je komt niet snel op het idee om deze twee heerlijke dranken met elkaar te vergelijken. Ja, in wijn zit (als regel) alcohol en in thee niet. Iedere oogst is anders

Toch, als je erover nadenkt, zijn er interessante overeenkomsten. Laat ik wel duidelijk maken dat ik het niet over de theezakjes heb die je in de supermarkt koopt. Dat heeft weinig met echte thee te maken, laat staan dat het de vergelijking met wijn kan doorstaan. Nee, ik heb het over losse kwaliteitsthee, waar je het theeblad in kan herkennen en zonder toevoegingen van allerlei (kunstmatige) smaakjes. En dan thee van een specifieke plantage die misschien maar één keer per jaar geoogst wordt. Net als de wijn van een bepaald jaar van een bepaalde wijngaard weet je dat die specifieke smaak niet weer terugkomt en het ene jaar is beter dan het andere.En als je dit bedenkt dan is het toch eigenlijk vreemd dat we aan thee altijd maar een smaakje willen toevoegen.  Want als je een fles wijn gaat kopen vraag je de slijter toch ook niet om een Chardonnay met aardbeiensmaak of een Chablis met gember en citroen. Toch?

Afkomst van de theestruik

Ik wil dus graag  de vergelijking maken tussen wijn, afkomstig van één wijngaard en thee afkomstig van één theeplantage, de zogenaamde 'single estate' theeën. Zowel druivenranken als theestruiken groeien niet overal met succes en het kan zelfs veel verschil maken aan welke kant van de berg je de struiken verbouwt. 

Thee gedijt goed op grotere hoogtes en heeft wat meer behoefte aan nattigheid in de vorm van regen en mist. De grond 'terroir' waarop de struiken groeien is bij beiden van grote invloed op de smaak van het eindproduct, wat natuurlijk wel logisch is want daar krijgt de struik zijn voeding vandaan. 

Oogst en productie van thee en wijn

Druiven worden eens per jaar geoogst, voor theebladeren hoeft dit niet zo te zijn. Dat hangt af van de soort thee en welke kwaliteit beoogd wordt. De oogst is voor zowel thee als voor wijn altijd weer verschillend; de kwaliteit en de smaak kunnen erg uiteen lopen.
Maar hoewel beiden struiken zijn waarvan het blad cq. de vrucht is wat geoogst wordt, moeten we niet uit het oog verliezen dat hierin weer juist een heel groot verschil zit.

Bij de druivenrank gaat het om de druif die zich immers ontwikkelt na de bloei van de struik en staat het blad ten dienste van de druif. Van theestruiken worden alleen bepaalde blaadjes geplukt en is het beslist niet de bedoeling dat de struik bloeit (alleen voor vermeerdering). Na het oogsten doorlopen de druiven en de theeblaadjes, afhankelijk van het eindproduct een uitgekiende productiemethode, iets waar de wijnboer en de theemeester hun ziel, zaligheid en expertise in leggen en wat bepalend is voor de smaak en kwaliteit van het eindproduct; de fles wijn of het zakje thee

Eindproduct

En daar hebben we tegelijk weer een heel groot verschil te pakken. Die fles wijn moet dan nog een tijdje rijpen maar is dan klaar om gedronken te worden. Bij de wijnboer of je slijter koop je het eindproduct, terwijl je de thee nog op de juiste wijze zult moeten zetten voor een tongstrelend resultaat. Waarbij het begrip 'juiste wijze' eigenlijk niet bestaat uit een vaste gebruiksaanwijzing.

Zo kun je veel soorten thee bijvoorbeeld zowel koud als warm zetten met als resultaat hele grote smaakverschillen maar beiden heerlijk. 

Rijping

De meeste wijn is na een wat langere tijd en soms pas na jaren op dronk terwijl veel theesoorten (vooral groene thee) grofweg binnen een jaar al over hun top zijn. Een uitzondering hierop zijn de zogenaamde pu-erh theeën die meestal in geperste vorm geproduceerd zijn. Dat is over het algemeen gerijpte zwarte of groene thee maar ook de zgn. 'aged whites' in cakevorm worden steeds beter naarmate ze langer rijpen.

Een gezegde over gerijpte witte thee is: na één jaar is het thee, na drie jaar een medicijn en na zeven jaar een 'treasure'. 

Serveertemperatuur

Grappig is om er even bij stil te staan dat temperatuur bij beide dranken een grote rol speelt. We weten allemaal dat je rode wijn niet op koelkasttemperatuur schenkt en dat een champagne op kamertemperatuur niet echt lekker is. Bij thee is de temperatuur nog veel meer van belang, maar dan bij het zetten. Dit bepaalt immers voor een groot gedeelte de smaak van je kopje of glas thee.
Ook de drinktemperatuur is van grote invloed op het ervaren van thee en niet altijd hoeft thee warm gedronken te worden om er maximaal van te genieten. 

Wijn én thee bij de maaltijd

Bij een goede maaltijd is wijn even onlosmakelijk verbonden als vork en mes. En het is algemeen bekend dat een rode wijn beter past bij een vleesmaaltijd en je witte wijn combineert met vis. Om maar eens een paar voorbeelden te noemen.
Maar hoe zit dat met thee?. Hierin valt nog een enorme slag te maken want ligt voor de meeste mensen en restaurants nog helemaal niet voor de hand om thee te combineren met gerechten. Ja, thee voor na het dessert, en dan in plaats van de meer gebruikelijke koffie. Toch kan thee hier een minstens zo tongstrelende rol spelen als zijn alcoholhoudende broeder. Probeer het maar eens. 

Welke thee bij welk gerecht?

En welke thee drink je dan bij welk gerecht? Het antwoord hierop is niet zo eenvoudig want de diversiteit en nuances van thee is op het gebied van food pairing nog groter en dan bij wijn.
Een hele algemene stelregel als je geen verstand van thee hebt? Als je rode wijn bij een gerecht zou kiezen, dan ligt een zwarte thee voor de hand en als je een gerecht hebt wat om witte wijn vraagt dan is een groene thee hoogstwaarschijnlijk een goede keuze. En tussen de gangen door is een witte thee heerlijk om de smaakpapillen te neutraliseren.

Wil je meer weten over het combineren van thee met gerechten? Regelmatig organiseer ik workshops op dit gebied. Abonneer je op de nieuwsbrief om als eerste op de hoogte te zijn van de data hiervoor.